Η Παγκόσμια Ημέρα Όρασης (Κατά της Τύφλωσης) γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη κάθε Οκτωβρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Επιτροπής για την Πρόληψη της Τύφλωσης, σε συνεργασία με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.

Στόχος των δύο οργανώσεων, να στρέψουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον στο πρόβλημα της τύφλωσης και τις επιπτώσεις του στον πάσχοντα και το περιβάλλον του. Οι δύο οργανώσεις «τρέχουν» το φιλόδοξο πρόγραμμα «2020: Δικαίωμα στην Όραση», με σκοπό τον δραστικό περιορισμό των τυφλών ως το 2020.

Στατιστικά Στοιχεία:

• Κάθε 5 δευτερόλεπτα ένας συνάνθρωπός μας τυφλώνεται και κάθε ένα λεπτό ένα παιδί.
• Σε 40-45 εκατομμύρια ανέρχονται οι τυφλοί σε όλο τον κόσμο.
• 135 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μειωμένη όραση.
• Το μεγαλύτερο ποσοστό των τυφλών ζει στις φτωχές και αναπτυσσόμενες χώρες, όπου δεν υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε οφθαλμίατρο (στο Κονγκό αντιστοιχούν 2 οφθαλμίατροι ανά 8 εκατομμύρια κατοίκους), ενώ δεν κυκλοφορούν φθηνοί φακοί, κολλύρια και σκελετοί γυαλιών.
• Στη χώρα μας το πρόβλημα της τύφλωσης δεν είναι έντονο. Η αναλογία τυφλών δεν ξεπερνά τους 23 ανά 100.000 κατοίκους, ενώ από το κράτος επιδοτούνται 25.603 άτομα (2004). Η σοβαρότερη αιτία τύφλωσης στην Ελλάδα είναι ο διαβήτης.

Στις ανεπτυγμένες Ευρωπαϊκές χώρες, όπως στην Ελλάδα, σχεδόν το 70% των ασθενών που έχουν υποστεί σοβαρή απώλεια όρασης, πάσχει από παθήσεις τις ωχράς κηλίδας.

Κυριότερες παθήσεις της ωχράς κηλίδας είναι:

Α) H ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας Η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς είναι η κύρια αιτία τύφλωσης ατόμων άνω των 60 ετών.

Β) Tο διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας Το διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας είναι η κύρια αιτία τύφλωσης ατόμων εργασιακής ηλικίας που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.

Γ) το οίδημα οφειλόμενο σε θρόμβωση φλέβας αμφιβληστροειδούς Το οίδημα που προκαλείται θρόμβωση φλέβας αμφιβληστροειδούς είναι μια συχνή αγγειακή αιτία τύφλωσης ενηλίκων.

Κοινωνικό-οικονομικές προεκτάσεις και πρόληψη της τύφλωσης

Η έλλειψη της οικονομικής ανάπτυξης είναι ένας παράγοντας που επιδεινώνει τη συχνότητα εμφάνισης των διαταραχών της όρασης. Για το λόγο αυτό, τα προγράμματα πρόληψης τύφλωσης πρέπει να ασχοληθούν όχι μόνο με τον περιορισμό της τύφλωσης που μπορεί να αποφευχθεί αλλά και με την ταυτόχρονη οικονομική ανάπτυξη. Το κόστος της αποκατάστασης και της περίθαλψης που παρέχεται σε άτομα με προβλήματα όρασης είναι τα πιο προφανή. Λιγότερο εμφανείς, αλλά εξίσου σημαντικές ωστόσο, είναι οι έμμεσες δαπάνες που προκύπτουν από την απώλεια της παραγωγικότητας αυτών των ατόμων.

Το Πανεπιστήμιο Κρήτης και η Οφθαλμολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ κατανοώντας την τεράστια σημασία της ισότιμης πρόσβασης όλων των κοινωνικών ομάδων στις υπηρεσίες υγείας έχει αναπτύξει πρότυπη πιλοτική δραστηριότητα στα πλαίσια του Πανεπιστημίου των Ορέων που αφορά μεταξύ άλλων την πρωτοβάθμια οφθαλμολογική περίθαλψη σε απομακρυσμένες περιοχές της Κρήτης και των νησιών του Αιγαίου. Η προσέγγιση αυτή φιλοδοξεί να αποτελέσει μοντέλο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην υπόλοιπη Ελλάδα και σε άλλες περιοχές του κόσμου.