Ενθαρρυντικά στοιχεία στην έρευνα για τη θεραπεία του ιού HIV παρουσίασαν επιστήμονες σε συνέδριο για το AIDS που ολοκληρώθηκε την Τετάρτη στην Κουάλα Λουμπούρ.

Μεταξύ αυτών, στο συνέδριο της Διεθνούς Εταιρίας για το AIDS, αναφέρθηκε η ιδιαίτερα προβεβλημένη από τα ΜΜΕ περίπτωση του βρέφους από την πολιτεία Μισισίπι. Το κοριτσάκι, το οποίο μολύνθηκε από τον ιό ενώ ήταν στην κοιλιά της μαμάς του, υποβλήθηκε σε θεραπεία με κοκτέιλ τριών φαρμάκων από την 30η ώρα της ζωής του. Της εισηγούνταν η θεραπεία για 18 μήνες, όταν η μητέρα της την πήρε και εξαφανίστηκαν, με αποτέλεσμα οι γιατροί να την χάσουν για 10 μήνες. Σήμερα, 15 μήνες μετά το τέλος της τριπλής της θεραπείας, η μικρούλα εξακολουθεί να μην έχει κανένα ίχνος του ιού στο αίμα.

Άλλη περίπτωση που αναφέρθηκε, αποτελεί αυτή δύο οροθετικών ανδρών που δεν λαμβάνουν πλέον αντιρετροϊκή αγωγή μετά τη μεταμόσχευση μυελού των οστών στην οποία υποβλήθηκαν γιατί εκδήλωσαν λέμφωμα, ένα είδος λευχαιμίας. Έπειτα της μεταμόσχευσης, οι δύο άνδρες δεν παρουσιάζουν πλέον κανένα ίχνος του ιού, ο ένας 15 και ο άλλος 7 εβδομάδες μετά τη διακοπή της αντιρετροϊκής αγωγής.

Τα ενθαρρυντικά αυτά στοιχεία δεν σημαίνουν ωστόσο ότι ένα θαυματουργό φάρμακο είναι προ των πυλών, σημείωσαν οι επιστήμονες. Παρόλα αυτά, δεν απέκλεισαν την πιθανότητα πλήρους εξαφάνισης του ιού στους ασθενείς- ένας στόχος που ήταν αδιανόητος πριν από μερικά χρόνια- ή τουλάχιστον ενός διαρκούς ελέγχου της νόσου. Η επονομαζόμενη «λειτουργική ύφεσης», όπως επίσης ονομάζεται, έχει ως αποτέλεσμα ο ασθενής να μην χρειάζεται πια την καθημερινή δόση της αντιρετροϊκής αγωγής.

"Ακόμη δεν μπορούμε να μιλάμε για θεραπευτική αγωγή», τόνισε ο Τίμοθι Χένριτς της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και του Brigham and Women's Hospital στις ΗΠΑ, που μετέχει στη μελέτη για τις μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών. «Ενώ είναι πολύ νωρίς να πούμε με βεβαιότητα ότι ο ιός εξαφανίστηκε από τον οργανισμό τους, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι αν οι δύο ασθενείς μπορούν να ζουν χωρίς να έχει ανιχνευτεί ο ιός επί τουλάχιστον ένα χρόνο μετά τη διακοπή της αγωγής, τότε οι κίνδυνοι μιας επανόδου του ιού είναι πολύ μικροί».

Η θεραπεία με βλαστοκύτταρα δεν θεωρείται βιώσιμη επιλογή για διαδεδομένη χρήση καθώς είναι εξαιρετικά δαπανηρή. Ωστόσο οι περιπτώσεις αυτές ανοίγουν νέους δρόμους για την καταπολέμηση της νόσου που έχει προσβάλει 34 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και αποτελεί αιτία θανάτου για 1,8 εκατομμύριο ασθενείς το χρόνο.

Οι αντιρετροϊκές αγωγές που εμφανίστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1990 βελτιώθηκαν σταδιακά, όμως εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο πρέπει επί του παρόντος να τις λαμβάνουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Καθώς ο ιός διατηρείται στις «ιικές δεξαμενές», μπορεί να επανεμφανιστεί πολύ γρήγορα, με την διακοπή της αγωγής.

Για την Ντέμπορα Πέρσο, επικεφαλής της μελέτης για το βρέφος στο Μισισίπι, η πρόωρη έναρξη της χορήγησης αγωγής στα νεογέννητα συνιστά πιθανώς το καλύτερο μέσο ώστε να αποτραπεί η εγκατάσταση του HIV στις δεξαμενές του ιού.

Η μοναδική πλήρης θεραπεία που έχει επίσημα αναγνωριστεί μέχρι σήμερα είναι του Αμερικανού Τίμοθι Ρέι Μπράουν, του αποκαλούμενου «ασθενή του Βερολίνου». Ο Μπράουν υποβλήθηκε σε θεραπεία για λευχαιμία από ομάδα Γερμανών γιατρών το 2007. Θεραπεύτηκε μετά τη μεταμόσχευση μυελού των οστών από δότη που παρουσίαζε μια σπάνια γενετική μετάλλαξη, γνωστή ως CCR5 delta 32, η οποία εμποδίζει τον ιό HIV να εισχωρήσει στα κύτταρα.

Κανένας από τους δύο ασθενείς που υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση στη Βοστόνη δεν έλαβαν κύτταρα με τη μετάλλαξη αυτή αλλά και οι δύο συνέχισαν την αντιρετροϊκή θεραπεία έως τα μεταμοσχευμένα κύτταρα να εμφυτευτούν καλά στον οργανισμό τους, πρόσθεσε ο Χένριτς.

Γάλλοι επιστήμονες παρουσίασαν επίσης δύο μελέτες στην Κουάλα Λουμπούρ, την ANRS Optiprim και τη Visconti, υπογραμμίζοντας τη σημασία της πρόωρης έναρξης θεραπείας για τον έλεγχο της λοίμωξης από τον ιό HIV.

"Λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική μείωση των δεξαμενών του ιού στις δύο αυτές μελέτες, δεν αποκλείεται ένας παρατεταμένος έλεγχος της λοίμωξης χωρίς να χρειάζεται να λαμβάνεται για πάντα η αντιρετροϊκή αγωγή από τους ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε πρόωρα», τόνισε ο Ζαν-Φρανσουά Ντελφρεσί, διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Ερευνών για το AIDS και τις ιογενείς ηπατίτιδες (ARNS) της Γαλλίας.

Οι δύο αυτές μελέτες επιβεβαιώνουν το βάσιμο των νέων οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Το ΠΟΥ προτείνει στο εξής την έναρξη της αντιρετροϊκής αγωγής σε κάθε άτομο που ζει με τον ιό HIV όταν ο αριθμός των λεμφοκυττάρων CD4 του είναι χαμηλότερος ή ίσος με 500/mm3 αίματος, έναντι 350/mm3 που ίσχυε παλαιότερα.

Πηγή: AΠE-MΠΕ