Οι θερμές «απειλές» για την υγεία

Η ζέστη μπορεί να αποδιοργανώσει την υγεία σας, ιδιαίτερα εάν ανήκετε στις ευαίσθητες ομάδες ή εάν δεν προσέχετε. Στις ΗΠΑ, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 4.000 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών του περιβάλλοντος.

Η ζέστη μπορεί να αποδιοργανώσει την υγεία σας, ιδιαίτερα εάν ανήκετε στις ευαίσθητες ομάδες ή εάν δεν προσέχετε. Στις ΗΠΑ, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 4.000 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών του περιβάλλοντος.

Η ρύθμιση και η διατήρηση της θερμοκρασίας του ανθρώπου οργανισμού γίνονται από το κεντρικό νευρικό σύστημα και τον υποθάλαμο του εγκεφάλου. Η θερμοκρασία του ανθρώπου εμφανίζει γενικά μικρές διακυμάνσεις, πάντα γύρω από ένα σταθερό σημείο (περίπου στους 37 βαθμούς Κελσίου), που αποτελεί την ιδεώδη θερμοκρασία για τη φυσιολογική λειτουργία των συστημάτων του.

Οταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι αυξημένη, ο οργανισμός ενεργοποιεί τους θερμορρυθμιστικούς μηχανισμούς του, για να εμποδίσει την άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος και να αποβάλει την περίσσεια θερμότητας. Ετσι, προκαλεί αγγειοδιαστολή για την αποβολή θερμότητας προς το περιβάλλον από τα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται κοντά στο δέρμα. Σε αντιστάθμισμα, η καρδιά αυξάνει τη συχνότητά της, για να διατηρήσει σταθερή την παροχή αίματος προς τους ιστούς και τα όργανα.

Παράλληλα, ενεργοποιούνται οι ιδρωτοποιοί αδένες και η θερμότητα αποβάλλεται μέσω εξατμίσεως. Επιπλέον, αυξάνεται η συχνότητα και το βάθος της αναπνοής μας, με σκοπό την αποβολή του θερμού αέρα.

Η ιδεώδης θερμοκρασία περιβάλλοντος για τον ανθρώπινο οργανισμό είναι οι 22-24 βαθμοί Κελσίου, με υγρασία στην ατμόσφαιρα 40-75% και μάλιστα με ένα ελαφρό αεράκι. Οταν η περιβαλλοντική θερμοκρασία είναι πάνω από 27 βαθμούς Κελσίου, γίνεται ενοχλητική έως και επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία.

Τι συμβαίνει στον οργανισμό

Οι επιστήμονες του Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ (CDC), ο αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρήστος Πίτσαβος και η πρώην διευθύντρια Παθολογίας στο ΕΣΥ δρ Βάσω Σιατερλή, εξηγούν τι μπορεί να προκαλέσει η ζέστη στα διάφορα συστήματα του οργανισμού:

ΚΑΡΔΙΑ

* Συμβαίνει ελάττωση της πίεσης, η οποία μπορεί να είναι απότομη και να προκαλέσει εγκεφαλικό επεισόδιο. Η πίεση, λόγω της αγγειοδιαστολής και της εφίδρωσης, παρουσιάζει διακυμάνσεις το καλοκαίρι, με την τάση να ελαττώνεται και στους άνδρες και στις γυναίκες κατά 2-4 μονάδες η συστολική (μεγάλη) και κατά 1-2 η διαστολική (μικρή).

* Εμφανίζεται ταχυκαρδία.

* Σε όσους έχουν αγγειοπάθειες, λόγω της μεγάλης δερματικής αγγειοδιαστολής, μπορεί να προκληθεί εσωτερική αγγειοσύσπαση για διατήρηση της ισορροπίας του οργανισμού και να προκληθεί έμφραγμα του μυοκαρδίου.

ΦΛΕΒΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

* Τα πόδια πρήζονται συχνά λόγω της αγγειοδιαστολής.

* Αυξάνονται οι ευρυαγγείες, οι φλεβίτιδες και οι θρομβοφλεβίτιδες.

ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

* Παρατηρούνται πολλές κυστίτιδες και ουρολοιμώξεις, λόγω αφυδάτωσης, συγκέντρωσης των ούρων και υπεραιμίας.

ΔΕΡΜΑ

* Συμβαίνουν πολλές μυκητιάσεις, λόγω της αυξημένης εφίδρωσης.

* Παρατηρείται ξήρανση του δέρματος.

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

* Λόγω της διαστολής των αγγείων και της αυξημένης άδολης αναπνοής (ιδρώτα), προκαλείται συχνά αφυδάτωση του οργανισμού, με αποτέλεσμα τη συμπύκνωση του αίματος και την αύξηση των τοξικών ουσιών στο αίμα (όπως είναι η ουρία) και την πτώση των απαραίτητων ηλεκτρολυτών (νάτριο και κάλιο). Το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι η τοξιναιμία, το εγκεφαλικό επεισόδιο και το κώμα.

* Εάν ο οργανισμός αποτύχει να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του, λόγω ακραίων εξωτερικών θερμοκρασιών ή δικής του ευαισθησίας, μπορεί να εμφανισθεί θερμοπληξία. Αυτή μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στον εγκέφαλο, στους νεφρούς, στο ήπαρ και στην καρδιά (θνητότητα έως 80%). Η έναρξη της θερμοπληξίας μπορεί να είναι οξεία ή προοδευτική.

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

* Οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των παθογόνων μικροβίων στα τρόφιμα, με αποτέλεσμα τις εντερίτιδες και την αφυδάτωση.

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Τα μωρά κινδυνεύουν περισσότερο από τη ζέστη, επειδή το θερμορρυθμιστικό κέντρο του οργανισμού τους δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί πλήρως. Επίσης, κινδυνεύουν πολύ οι ηλικιωμένοι και όσοι έχουν προβλήματα άνοιας, επειδή ξεχνούν να πιουν νερό. Οι ασθενείς με στεφανιαία νόσο, αρτηριακή υπέρταση ή καρδιακή ανεπάρκεια περιλαμβάνονται στις ομάδες υψηλού κινδύνου, λόγω των διακυμάνσεων της πίεσης και της αυξημένης αγγειοδιαστολής. Ακόμα, η παχυσαρκία φαίνεται να επηρεάζει την ικανότητα του οργανισμού να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του και έχει ως συνέπεια την κατακράτηση μεγαλύτερης θερμότητας.

Τέλος, στους αθλητές η θερμοπληξία αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τις κακώσεις. Αυτό συμβαίνει, γιατί η άσκηση προκαλεί στρες στον οργανισμό, αυξάνοντας τη θερμοκρασία του σώματος. Λόγω και της αυξημένης θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, ο οργανισμός στέλνει πολύ αίμα στο δέρμα, αφήνοντας με λιγότερο αίμα τους μυς, με αποτέλεσμα τις μυϊκές κράμπες και την εξάντληση.

ΠΗΓΗ: TA NEA Ένθετο Υγεία